>Terug naar het overzicht

Ook voor jou als broer of zus is het belangrijk om over je gevoelens te praten

4 maart 2024

Zussen

We spraken met Felien (20) over haar zus (22) die een angststoornis en autisme heeft. We spraken over het leven met een zus die een beperking heeft, maar ook hoe belangrijk het is om als brus je eigen zorgen, frustraties en gevoelens te delen.

Nu vind ik het fijn om wat meer afstand te hebben

Felien studeert toegepaste psychologie en woont van maandag t/m vrijdag op kamers. Doordat zij niet meer fulltime thuis woont heeft zij wat meer afstand van haar ouders en zus. “In het begin vond ik dat lastig. Ik miste mijn ouders en het leven waaraan ik gewend was. Maar nu vind ik het juist fijn om wat meer afstand te hebben en mijn eigen leven te leiden. Wel zijn we mijn zus, een poosje voordat ik vertrok, gaan informeren over het feit dat ik op kamers zou gaan wonen. Ook dit gaf onrust en hebben we beetje bij beetje aan haar duidelijk moeten maken. Inmiddels is ze eraan gewend”.

Ook Feliens zus studeert ondanks haar beperking. “Mijn zus studeert en gaat naar het ‘gewone’ onderwijs. Zij volgt daar een aangepast programma, zodat de studie voor haar behapbaar is, maar zij er wel langer over gaat doen om haar diploma te halen. Zij woont wel nog fulltime bij mijn ouders en ik zie haar dus alleen in de weekenden”.

Mijn zus gedroeg zich op school heel anders als thuis

Felien herinnert zich nog dat haar zus tijdens haar jonge kinderjaren onverklaarbaar gedrag vertoonde. “Op school oogde mijn zus als alle andere kinderen, maar thuis liet zij dan compleet ander gedrag zien. Ze was vaak boos en had woede aanvallen. Mijn ouders zochten hulp, maar kregen weinig medewerking vanuit school, omdat zij daar niets afwijkends aan mijn zus merkten. Voor mijn ouders was dat erg frustrerend”.

Uiteindelijk werd er een diagnose gesteld en verklaarde dat het gedrag en kon het gezin beginnen om te gaan met deze nieuwe situatie.

Onverwachte dingen zijn een trigger voor mijn zus

“Onverwachte dingen zijn voor mijn zus erg moeilijk. Een les die wordt verplaatst of iemand die wat later thuiskomt dan afgesproken. Ze wordt daar dan erg onrustig van, met soms boosheid als gevolg.

Dagelijkse dingen, zoals eten, kunnen ook een prikkel zijn voor Feliens zus. “Wij eten elke week een bepaalde volgorde van gerechten. Voor elke weekdag zijn er drie opties waarmee we variëren. Toen ik jonger was vond ik het leven met mijn zus best lastig, maar aan de andere kant was het voor mij heel gewoon, omdat ik met haar ben opgegroeid. Wanneer ik bij vriendjes en vriendinnetjes ging spelen en zag hoe het er daar aan toeging, merkte ik pas hoe bijzonder onze situatie was. Thuis met vrienden afspreken deed ik bijna nooit, omdat dat te veel prikkels gaf voor mijn zus”.

Ontspanning is voor mij erg belangrijk

Samen iets ondernemen met haar zus is voor Felien niet mogelijk. De zorg, de stress en eerdere ‘vervelende’ ervaringen (in het verleden deden ze wel één op één activiteiten) maken het te zwaar voor haar. “In het weekend wanneer ik thuis ben ga ik erop uit om te ontspannen. Ik doe aan wandklimmen en spreek af met vrienden. Mijn ouders, in elk geval één van hen, zijn thuis bij mijn zus”.

Als gezin gaan zij één keer per jaar met elkaar op vakantie. “We gaan meestal naar dezelfde plek en vooral vroeger hadden we elk jaar dezelfde vakantie. Daarbuiten gaan we nog één keer per jaar op weekend, dit is telkens in dezelfde omgeving. Dit zijn eigenlijk de enige activiteiten die wij met het hele gezin ondernemen. Daarbuiten ga ik wel met één van mijn ouders of heel soms met beide ouders wat leuks doen, zoals naar een musical gaan.”

Voor Feliens zus is dat niet mogelijk en gaat het goed zolang er geen onverwachte dingen gebeuren. “Inmiddels is mijn zus gewend aan haar studieritme en heeft zij ook wat studiegenoten waarmee ze bevriend is. Sinds dit jaar bezoekt zij hen ook weleens buiten de studie om. Eenmaal thuis moet zij dan vaak wel ontladen. Toch vinden we dit een fijne ontwikkeling voor haar, omdat het in het begin heel lastig voor haar was om aansluiting te vinden”.

Vrienden met een bijzondere broer of zus hebben aan een half woord genoeg

In haar vriendenkring heeft Felien inmiddels ook vrienden die een broer of zus hebben met een beperking. “Dat is heel fijn, omdat zij begrijpen wat er speelt of waar ik soms mee zit. Ik hoef dan niet steeds het hele verhaal te vertellen, omdat zij aan een paar woorden al genoeg hebben”.

Je bent niet alleen, dus praat erover!

Toch heeft het hebben van een bijzondere zus ook voordelen voor Felien. “Door mijn zus kan ik heel goed situaties observeren en analyseren. Dit is iets wat in mijn studie goed van pas komt”.

Inmiddels gebruikt Feliens zus medicatie die haar concentratie bevorderen, maar waardoor ook de woede aanvallen wat minder hevig zijn geworden. Toch blijven sommige gebeurtenissen erg aanwezig voor Felien. “Erover praten helpt mij. Toen ik jonger was deed ik dit nauwelijks, maar toen ik ouder werd heb ik professionele hulp gezocht. Dat is iets dat ik ook andere kinderen zou aanraden. Je gevoelens, angsten en zorgen delen is zo helpend en nodig. Je kunt het niet alleen”.

Heb je een vraag? App SAME! Whatsapp