>Terug naar het overzicht

Marieke is gewoon mijn zus

29 januari 2025

Marieke is gewoon mijn zus

Wieteke (36) is een ‘brus’. Ze heeft namelijk een zus, Marieke (38), die Autisme en een verstandelijke beperking heeft. Hierdoor is haar ontwikkeling te vergelijken met een kind dat tussen de 4 en 8 jaar oud is. Wieteke is dus een ervaren brus en we spraken met haar over haar rol van vroeger en nu, maar ook wat het hebben van een ‘bijzondere’ zus voor haar betekent nu ze volwassen is.

Al jong volwassen

“Door het ontwikkelingsniveau van Marieke zou je haar kunnen zien als een kind dat leeft in het lichaam van een volwassen vrouw”, vertelt Wieteke. “In onze jonge kinderjaren was het verschil tussen ons daarom niet zo groot, maar al snel begon ik mijn zus te ontgroeien op verstandelijk niveau. Mijn moeder is zeer slechthorend en dus fungeerde ik ook als extra paar oren en speelde ik informatie over Marieke aan mijn moeder door. Mijn vader had een eigen bedrijf als fysiotherapeut en werkte erg veel”.

De telefoon rinkelde daardoor erg veel in huize van Diggele en hoe jong Wieteke ook was, ze beantwoordde de telefoon en gaf berichten aan haar vader door. “Dit was iets wat mijn moeder door haar slechthorendheid niet kon, dus deed ik dat. Dat ging gewoon vanzelf zo”.

Marieke hoort er helemaal bij

Toen Marieke ongeveer drie jaar was, Wieteke weet het niet meer precies, ging Marieke naar een dagcentrum. Toen ze wat ouder was ging ze naar een ZMLK-school (een school voor zeer moeilijk lerende kinderen). “Ik weet nog dat Marieke altijd één weekend per maand ging logeren. Dat gaf mijn ouders wat rust en hadden zij even hun handen vrij voor andere dingen”.

Of Wieteke het bijzonder vond om Marieke als zus te hebben? “Marieke is gewoon mijn zus. Niks meer en niks minder. Het viel mij altijd pas op dat ze ‘anders’ was als we bijvoorbeeld in een pretpark waren. Dan gingen mensen naar ons staren of zag je ze over ons praten. Maar ik schaamde me nooit voor mijn zus. Ook mijn vrienden vonden Marieke leuk en kwamen gewoon bij ons thuis over de vloer. We maakte ook weleens ‘misbruik’ van de situatie omdat we Marieke gemakkelijk aan het schrikken konden maken. Dat vonden ik en mijn vrienden destijds heel erg grappig. Maar ook nu zijn mijn vrienden betrokken en vragen ze mij nog steeds hoe het met Marieke gaat”.

Niet meer thuis wonen

“Mijn ouders hadden Marieke ingeschreven bij een woonvoorziening in de buurt met zelfstandige appartementen, maar wel met 24 uur per dag begeleiding. Toen Marieke op haar 18e ging verhuizen en op zichzelf ging wonen was dat een hele verandering voor ons allemaal. Ik herinner me dat moment nog goed, de eerste dag dat Marieke daar woonde. Ik en mijn ouders gingen toen naar huis en Marieke bleef daar. Ze keek ons helemaal na vanachter haar raam. Dat deed wel iets met me destijds. Ook omdat ik zelf niet heel goed ben in het omgaan met nieuwe situaties”.

Toch voelde het niet alsof Wieteke haar zus achterliet. “Marieke vond de vrijheid die ze had door ‘op zichzelf te wonen’ ook heel erg fijn. Ze kon nu ongestoord haar ding doen”.

Nadenken over de toekomst

“Mijn ouders hebben dat destijds heel goed geregeld door Marieke op tijd in te schrijven voor een zelfstandige woning. Hiermee was het praktische stuk geregeld voor het geval mijn ouders er ooit niet meer zouden zijn. Helaas kwam dat moment sneller dan verwacht en verloor ik mijn vader een paar jaar later al. Ik beloofde hem toen hij ziek was om voor Marieke te blijven zorgen en dat deed ik de eerste jaren ook. Ik was toen bewindvoerder voor mijn zus. Alleen zitten hier ontzettend veel regels aan verbonden en komt hier onwijs veel bij kijken. Naast de zorg voor mijn eigen gezin (Wieteke heeft twee kinderen) en mijn werk, werd dit me te veel. Het stukje ‘bewind voering’ hebben we daarom ondergebracht bij een externe partij. De woonvoorziening waar Marieke woont heeft ons hier goed bij geholpen”.

Ik wilde gewoon weer zus zijn

Dit was voor Wieteke en haar zus een goede keuze. “Ik kan nu weer gewoon zus zijn van Marieke. Zo zie ik haar regelmatig en belt ze mij standaard elke avond tussen 21.00u en 21.30u. Het is altijd een eenzijdig gesprek”, vertelt Wieteke lachend. “Marieke praat en ik luister. Ook verloopt het gesprek altijd in dezelfde volgorde en bevat het per dag dezelfde inhoud. Toch vind ik dit een belangrijk moment en ook mijn omgeving weet ervan. Waar ik ook ben, dus ook als ik op een feestje ben, neem ik altijd op als Marieke mij belt rond 21.00u.

Levend verlies

Wieteke is heel open over het hebben van een bijzondere zus. Ze vindt het dan ook erg belangrijk om jongeren, die in een soortgelijke situatie zitten, tot steun te zijn. “Mijn ouders hadden besloten om uit elkaar te gaan, maar precies in die periode overleed mijn vader ook. Ik voelde mij toen helemaal alleen, want ondanks dat ik een zus heb, kon ik niets met haar delen. Ik miste een zus, terwijl ik die gewoon heb. ‘Levend verlies’ noemen ze dat ook wel”.

Als afsluiter vroegen we Wieteke wat ze jonge brussen wil meegeven. Daar hoeft Wieteke niet lang over na te denken. “Weet dat je niet alleen bent en dat de gevoelens die je hebt ‘oké’ zijn. Vergelijk je niet met anderen als je je eenzaam voelt, want die anderen hebben tenslotte nooit in jouw schoenen gestaan. Daarmee bedoel ik dat elke situatie uniek is. Niets is hetzelfde en wat voor jou geldt, geldt niet per se voor de ander”.

Mocht je na het lezen van dit verhaal een vraag hebben voor Wieteke, dan kun je contact met haar opnemen via haar Instagram account Wieteke van Digggele

Heb je een vraag? App SAME! Whatsapp