Veel broers en zussen van kinderen met een beperking leren, meer dan anderen, om geduldig, begripvol en zorgzaam te zijn. Op dat gebied is het een leerzame en waardevolle ervaring. Maar het kan ook uitdagend zijn, vooral als het gaat om het vinden van tijd en ruimte voor jezelf. Je bent het gewend om rekening met je broer of zus te houden en om jezelf of jouw behoeften meer weg te cijferen. Omdat het wel belangrijk is om ruimte en tijd voor jezelf te hebben, geven we in dit artikel een aantal handige tips waarmee je de balans kunt vinden tussen de zorg om je broer of zus en het zorgen voor jezelf.
Kom achter jouw behoeften
Je merkt dat je veel bezig bent met je broer of zus. Letterlijk, omdat je helpt in de verzorging of ondersteuning, maar ook in gedachten, omdat je veel rekening met hem of haar houdt en veel bezig bent met hoe het met hem of haar gaat. Je weet dat je dit anders wil, dat je meer ruimte en tijd voor jezelf wil en dat dit ook beter voor je zal zijn. Maar hoe ziet dat er precies uit? Wat is jouw behoefte precies?
Het begrijpen van je behoeften is de eerste stap naar het vinden van ruimte voor jezelf. Het kan moeilijk zijn om dat te bedenken en het helpt om daarover in gesprek te gaan. Praat openlijk met je ouders over hoe je je voelt en wat je nodig hebt. Zij kunnen je helpen om jouw behoeften te duiden.
Plan "eigen tijd" in
Het lastige aan een goed voornemen is dat de waan van de dag ervoor kan zorgen dat je hier minder aan voldoet. Het is daarom belangrijk om, in plaats van het op zijn beloop te laten, bewust tijd te reserveren die helemaal van jou is. Dit kunnen korte pauzes gedurende de dag zijn, waarin je even ontspant met een boek, muziek of een hobby. Het kunnen ook langere periodes zijn, zoals een avondje uit met vrienden of een weekendje weg. Door deze afspraak met jezelf bewust te plannen, zal je het minder snel overslaan of voor je uit schuiven.
Maak afspraken met je ouders
Vragen jouw ouders regelmatig of je hen even wilt helpen of zie je dat je ergens bij kan inspringen, terwijl je eigenlijk met je huiswerk bezig was? Je doet het gauw even en het is een kleine moeite. Maar toch geef je daarmee steeds ruimte en tijd weg die je ook aan jezelf had kunnen besteden.
Om te voorkomen dat dit steeds gebeurt, kan het helpen om afspraken te maken over de ondersteuning die je biedt. Spreek bijvoorbeeld vaste tijden af waarop je dit wel of niet doet en waarop je ouders wel of niet een beroep op je kunnen doen. Daardoor weet jij waar je aan toe bent en kunnen je ouders ook beter rekening met je houden.
Stel realistische verwachtingen
Herken jij dat gevoel dat je alles goed wil doen, dat je geen fouten wil maken en dat je het beste voor een ander wil doen? En dat je teleurgesteld in jezelf raakt als dit niet lukt of bang bent dat een ander dan teleurgesteld in jou is?
Bedenk jezelf: zijn de verwachtingen die jij van jezelf hebt wel realistisch? Het is belangrijk om te begrijpen dat niemand perfect is. Wees niet te hard voor jezelf. Het is daarnaast oké om af en toe hulp te vragen of jezelf een pauze te gunnen, zonder je schuldig te voelen. Jij bent ook maar een mens en je doet je best. Meer kun je niet doen!
Zoek steun bij vrienden en familie
Stel dat een vriend of vriendin in jouw schoenen zou staan en je zou vertellen wat zij allemaal op haar bordje heeft. Wat zou je dan doen? Waarschijnlijk je hulp aanbieden. Andersom is dit ook het geval: je staat er niet alleen voor. Vertrouw op vrienden, familieleden en leerkrachten om je te ondersteunen wanneer je dat nodig hebt. Ze kunnen je helpen door te luisteren, advies te geven of zelfs tijdelijk de zorg op zich te nemen, zodat jij wat rust kunt nemen.
Zoek professionele hulp
Je weet waarschijnlijk niet beter dan dat je broer of zus een beperking, stoornis of ziekte heeft. Je bent er daardoor aan gewend geraakt om veel met haar bezig te zijn en zelf minder ruimte in te nemen. Bepaalde patronen zijn vastgeroest in jouw dagelijks leven, in je gedachten en in je gedrag. Hoe graag je dit ook wil, het is lastig om die zelf te doorbreken. Soms kan het daarom helpen om met een therapeut of counselor te praten. Zij kunnen je helpen omgaan met de uitdagingen die gepaard gaan met de zorg voor een broer of zus met een beperking. Ze je leren effectieve copingstrategieën en kunnen je helpen om stappen te nemen in de veranderingen die je graag wil doormaken.
Betrek je broer of zus
Wil je graag iets voor jezelf doen, maar ook tijd met je broer of zus doorbrengen? Probeer, indien mogelijk, je broer of zus te betrekken bij dat wat je graag voor jezelf wilde doen. Ga bijvoorbeeld samen een filmpje kijken, een stukje wandelen of beide een boek lezen. Zo sla je twee vliegen in een klap. Dit kan de band tussen jullie versterken en je bent tegelijkertijd ook met iets voor jezelf bezig.
Terug naar het overzicht
