Heeft jouw broer of zus autisme?

Wat is autisme?

Autisme is een stoornis en wordt ook wel ASS (Autisme Spectrum Stoornis) genoemd. Kinderen met autisme verwerken informatie op een andere manier. Dat merken ze op 3 manieren:

1. Hun zintuigen zijn extra gevoelig. Ze horen, proeven, ruiken en voelen heftiger en zijn daardoor eerder overbelast.
2. Ze hebben moeite met veranderingen en onverwachte gebeurtenissen.
3. Ze gaan anders om met andere mensen. Aan de ene kant begrijpen zij vaak niet goed wat een ander voelt en andersom begrijpen andere mensen hun gedrag soms niet.

De stoornis kan zorgen voor problemen op school, thuis en op het werk. Daardoor kan autisme een beperking zijn. Dat is het niet altijd, want het brengt ook kwaliteiten met zich mee. Zo kunnen kinderen met autisme heel precies werken, hebben ze oog voor detail en kunnen ze goed logisch denken.

Autisme is een aangeboren stoornis en ontstaat door een combinatie van erfelijkheid en omgevingsfactoren. Het komt bij jongens en meiden voor en ongeveer een derde van de mensen met autisme heeft ook een verstandelijke beperking.

Wat merk je van autisme bij kinderen?

Over het algemeen ontwikkelen kinderen met autisme zich anders en langzamer dan gemiddeld. Wat je aan ze merkt, verschilt in de leeftijd die ze hebben, maar over het algemeen merk je het volgende:

• Moeite hebben met veranderingen
• Angstig zijn in onbekende situaties
• Moeite hebben met contact maken en omgaan met anderen
• Altijd bezig willen zijn met één bepaald onderwerp of hobby
• Alles graag op eenzelfde manier doen, in een vaste routine
• Moeite hebben met het begrijpen van emoties van anderen
• Gebaren en lichaamstaal van anderen niet goed begrijpen
• Niet goed begrijpen wat anderen van hem of haar verwachten in bepaalde situaties
• Steun zoeken bij één ander kind, zoals bij jou als broer of zus
• Slecht tegen drukte kunnen
• Problemen hebben met de studie of loopbaan
• Een lange tijd angstig of somber zijn

Kinderen met autisme hebben vaak ook psychische en lichamelijke klachten, zoals maag- en darmklachten, slaapproblemen, allergische reacties, ADHD of een verstandelijke beperking.

Onderzoek en diagnose

Het kan lastig zijn om erachter te komen dat de problemen die je broer of zus heeft, door autisme komen. Iedereen heeft namelijk kenmerken van autisme. Veel mensen voelen zich als ze weten waar ze aan toe zijn en sommigen hebben gewoon minder empathie, waardoor ze zich moeilijk in een ander kunnen inleven. Daarnaast kan het ook lijken alsof problemen door een andere stoornis of problematiek komen. Vooral bij meisjes wordt eerder gedacht aan ADHD, angstklachten of een eetprobleem.

Heb je het idee dat jouw broer of zus autisme heeft? Bespreek dit dan met je ouders. Zij kunnen dit met het consultatiebureau, de schooldokter of de huisarts bespreken. Vermoedt hij dit ook, dan kunnen zij doorverwezen worden voor verder onderzoek door een gz-psycholoog of een psychiater. Zij zijn de enige die autisme kunnen diagnosticeren.

De juiste hulp

Vervolgens worden in een diagnostisch onderzoek allerlei adviezen op maat gegeven, speciaal gericht op jouw broer of zus, en via de gemeente kan hij of zij begeleiding krijgen. Het is belangrijk om eer zo snel mogelijk achter te komen als je broer of zus daadwerkelijk autisme heeft. Hierdoor kunnen je ouders en jij je broer of zus beter leren begrijpen en kunnen jullie eerder hulp krijgen. Je broer of zus kan beter ondersteund worden, wat kan helpen om zo goed mogelijk te ontwikkelen. Dat blijkt ook uit onderzoek naar vroegherkenning.

De mensen om jouw broer of zus heen kunnen het ook lastig vinden om, vanwege het autisme, met hem of haar om te gaan. Ook jij kan hier moeite mee hebben. Het kan dan enorm helpen om met andere broers en zussen te praten die hetzelfde meemaken of om hulp te krijgen. Op de website van de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) vind je daarover meer informatie. Soms helpt het ook al om te lezen dat je niet de enige bent die dit meemaakt, bijvoorbeeld op SAME!.